Dvattiṃsatima pariccheda
Tusitapuragamanaṃ
Aniṭṭhite chattakamme, sudhākamme ca cetiye;
Māraṇantikarogena, rājā āsi gilānako.
Tissaṃ pakkosayitvā so, kaniṭṭhaṃ dīghavāpito;
‘‘Thūpe aniṭṭhitaṃ kammaṃ, niṭṭhāpehīti abravi.
Bhātuno dubbalattāso, tunnavāyehi kāriya;
Kañcukaṃ suddhavatthehi, tena chādiya cetiyaṃ.
Cittakārehi kāresi, vedikaṃ tattha sādhukaṃ;
Pantipuṇṇaghaṭānañca, pañcaṅgulakapantikaṃ.
Chattākārehi kāresi, chattaṃ veḷumayaṃ tathā;
Kharapattamaye canda-sūriye muddhavediyaṃ.
Lākhākuṅkumakehe’taṃ, cittayitvā sucittitaṃ;
Rañño nivedayi’’thūpe, kattabbaṃ niṭṭhitaṃ’’iti.
Sivikāya nipajjitvā, idhāgantvā mahīpati;
Padakkhiṇaṃ karitvāna, sivikāye’va cetiyaṃ.
Vanditvā dakkhiṇadvāre, sayane bhūmisanthate;
Sayitvā dakkhiṇapassena, so mahāthūpa muttamaṃ.
Sayitvā vāmapassesa, lohapāsāda muttamaṃ;
Passanto sumano āsi, bhikkhusaṅghapurekkhato.
Gilānapucchanatthāya, āgatāhi tato tato;
Channavutikoṭiyo bhikkhū, tasmiṃ āsuṃ samāgame.
Gaṇasajjhāyamakaruṃ, vaggabandhena bhikkhavo;
Theraputtābhayaṃ theraṃ, tatthā’disvā mahīpati.
Aṭṭhavīsa mahāyuddhaṃ, yujjhanto aparājayaṃ;
Yo so na paccudāvatto, mahāyodho vasī mama.
Maccuyuddhamhi sampatte, disvā maññe parājayaṃ;
Idāni so maṃ no peti, thero theraputtabhayo.
Iti cintayi sothero, jānitvā tassa cintitaṃ;
Karindanadiyā sise, vasaṃ pañjalipabbate.
Pañcakhīṇāsavasata-parivārena iddhiyā;
Nabhasāgamma rājānaṃ, aṭṭhāsi parivāriya.
Rājā disvā pasanno taṃ, purato ca nisīdiya;
Tumhe dasamahāyodhe, gaṇhitvāna pure ahaṃ.
Yujjhiṃ idāni eko’va, maccunā yuddhamārabhiṃ;
Maccusattuṃ parājetuṃ, na sakkomī’’ti āha ca.
Āha thero ‘‘mahārāja-mā bhāyi manujādhipa;
Kilesasattuṃ ajitvā, ajeyyo maccusattuko.
Sabbampi saṅkhāragataṃ, avassaṃyeva bhijjati;
‘‘Aniccā sabbasaṅkhārā’’, iti vuttaṃhi satthunā.
Lajjā sārajjarahitā, buddhepe’ti aniccatā;
Tasmā aniccā saṅkhārā, dukkhā’nattāti cintaya.
Dutiye attābhāvepi, dhammacchando mahāhite;
Upaṭṭhite devaloke, hitvā dibbaṃ sukhaṃ tuvaṃ.
Idhāgamma bahuṃ puññaṃ, akāsi ca anekadhā;
Karaṇampekarajjassa, sāsanujjotanāyate.
Mahāpuññakataṃ puññaṃ, yāvajjadivasā tayā;
Sabbaṃnussaramevaṃ te, sukhaṃ sajju bhavissati.
Therassavacanaṃ sutvā, rājā attamano ahu;
‘‘Avassayo maccuyuddhepi, tvaṃ me sī’’ti abhāsitaṃ.
Tadā ca āharāpetvā, pahaṭṭho puñña potthakaṃ;
Vācetuṃ lekhakaṃ āha, so taṃ vācesi potthakaṃ.
Ekūnasatavihārā, mahārājena kāritā;
Ekūnavīsakoṭīhi, vihāro marica vaṭṭi ca.
Uttamo lohapāsādo,
Tiṃsakoṭīhi kārito;
Mahāthūpe anagghāni,
Kāritā catuvīsati.
Mahāthūpamhi sesāni, kāritāni subuddhinā;
Koṭisahassaṃ agghanti, mahārājā’’ti vācayi.
‘‘Koṭṭhanāmamhi malaye, akkhakkhāyika chātake;
Kuṇḍalāni mahagghāni, duve datvāna gaṇhiya.
Khīṇāsavānaṃ pañcannaṃ, mahātherāna muttamo;
Dinno pasannacittena, kaṅguambilapiṇḍako.
Cūḷaṅganiya yuddhamhi, parājitvā palāyatā;
Kālaṃ ghosāpayitvāna, āgatassa vihāyasā.
Khīṇāsavassa yatino, attānamanapekkhiya;
Dinnaṃ sarakabhatta’nti, vutte āha mahīpati.
Vihāramahasattāhe, pāsādassa mahetathā;
Thūpārambhe tu sattāhe, tathā dhātunidhānake.
Cātuddisassa ubhato, saṅghassa ubhato mayā;
Mahārahaṃ mahādānaṃ, avisesaṃ pavattitaṃ.
Mahāvesākhapūjā ca, catuvīsati kārayi;
Dīpe saṅghassa tikkhattuṃ, ticīvaramadāpayi.
Sattasatta dināneva, dīpe rajjamahaṃ imaṃ;
Pañcakkhattuṃ sāsanamhi, adāsiṃ haṭṭhamānaso.
Satataṃ dvādasaṭhāne, sappinā suddhavaṭṭiyā;
Dīpasahassaṃ jālesiṃ, pūjento sugataṃ ahaṃ.
Niccaṃ aṭṭhārasaṭhāne, vajjehi vihitaṃ ahaṃ;
Gilāna bhattabhesajjaṃ, gilānānamadāpayiṃ.
Catuttālīsaṭhānamhi, saṅkhataṃ madhupāyasaṃ;
Tattakesveva ṭhānesu, telullopakameva ca.
Ghate pakke mahājāla, pūve ṭhānamhi tattake;
Tatheva saha bhattehi, nicca emava adāpayiṃ.
Uposathesu divasesu, māse māse ca aṭṭhasu;
Laṃkādīpe vihāresu, dīpa telamadāpayiṃ.
Dhammadānaṃ mahantanti, sutvā amisadānato;
Loha pāsādato heṭṭhā, saṅghamajjhamhi āsane.
‘‘Osāressāmi saṅghassa, maṅgalasutta’’miccahaṃ;
Nisinno osārayituṃ, nāsakkhiṃ saṅghagāravā.
Tatoppabhuti laṃkāya, vihāresu tahiṃ tahiṃ;
Dhammakathaṃ kathāpesiṃ, sakkaritvāna desake.
Dhammakathika ssekassa, sappiphāṇitasakkharaṃ;
Nāḷiṃ nāḷimadāpesiṃ, dāpesiṃ caturaṅgulaṃ.
Muṭṭhikaṃ yaṭṭhimadhukaṃ, dāpesiṃ sāṭakadvayaṃ;
Sabbaṃpissariye dānaṃ, name hāsesi mānasaṃ.
Jīvitaṃ anapekkhitvā, duggatena satā mayā;
Dinna dāna dvayaṃyeva, taṃ me hāsesi mānasaṃ.
Taṃ sutvā abhayo thero, taṃ dānadvayameva so;
Rañño cittappasādatthaṃ, saṃ vaṇṇesi anekadhā.
Tesu pañcasu theresu, kaṅguambilagāhako;
Maliya deva mahāthero, sumanakūṭamhi pabbate.
Navannaṃ bhikkhusatānaṃ, datvā taṃ paribhuñji so;
Pathavīcālako dhamma, suttathero tu taṃ pana.
Kalyāṇikavihāramhi, bhikkhūnaṃ saṃvibhājiya;
Dasaddhasa tasaṅkhānaṃ, paribhoga makāsayaṃ.
Talaṅgara vāsiko dhamma, dinnatthero piyaṅguke;
Dīpe dasasahassānaṃ, datvāna paribhuñjitaṃ.
Maṅgaṇavāsiko khudda, tissatthero mahiddhiko;
Kelāse saṭṭhisahassānaṃ, datvāna paribhuñji taṃ.
Mahābyaggho ca thero taṃ, ukkanagaravihārake;
Datvā satānaṃ sattānaṃ, paribhogamakāsayaṃ.
Sarakabhattagāhī tu, thero piyaṅgudīpake;
Dvādasa bhikkhusahassānaṃ, datvāna paribhuñjitaṃ.
Iti vatvā’bhayatthero, rañño hāsesi mānasaṃ;
Rājā cittaṃ pasādetvā, taṃ theraṃ idha mabruvi.
‘‘Catuvīsativassāni, saṅghassa upakārako;
Aha mevaṃ hotu kāyo’pi, saṅghassa upakārako.
Mahāthūpa dassanaṭhāne, saṅghassa kammamāḷake;
Sarīraṃ saṅghadāsassa, tumhe jhāpetha me’’iti.
Kaniṭṭhaṃ āha ‘‘bho tissa, mahāthūpe aniṭṭhitaṃ;
Niṭṭhāpehi tuvaṃ sabbaṃ, kammaṃ sakkacca sādhukaṃ.
Sāyaṃ pāto ca pupphāni, mahāthūpamhi pūjaya;
Tikkhattuṃ upahārañca, mahāthūpassa kāraya.
Paṭiyāditañca yaṃ vattaṃ, mayā sugata sāsane;
Sabbaṃ aparihāpetvā, tāta vattaya taṃ tuvaṃ.
Saṅghassa tāta kiccesu, mā pamajjittha sabbadā’’;
Itaṃ taṃ anusāsitvā, tuṇhī āsi mahīpati.
Taṅkhaṇaṃ gaṇasajjhāyaṃ, bhikkhusaṅgho akāsi ca;
Devatā cha rathe ceva, chahi devehi ānayuṃ.
Yācuṃ visuṃ visuṃ devā, rājānaṃ te rathe ṭhitā;
‘‘Amhākaṃ devalokaṃ tvaṃ, ehi rājamanoramaṃ’’.
Rājā tesaṃ vaco sutvā, ‘‘yāva dhammaṃ suṇomahaṃ;
Adhivāsetha tāvā’’ti, hatthākārena vārayi.
Vāreti gaṇasajjhāya, mībhi mantvāna bhikkhavo;
Sajjhāyaṃ ṭhapayuṃ rājā, pucchitaṃ ṭhānakāraṇaṃ.
‘‘Āgamethā’’ti saññāya, dinnattā’ti vadiṃsu te;
Rājā ‘‘netaṃ tathā bhante’’, iti vatvāna taṃ vadi.
Taṃ sutvāna janā keci, ‘‘bhīto maccubhayā ayaṃ;
Lālappatī’’ti maññiṃsu, tesaṃ kaṅkhāvinodanaṃ.
Kāretuṃ abhayatthero, rājānaṃ evamāha so;
‘‘Jānāpetuṃ kathaṃ sakkā, ānītā te rathā’’iti.
Pupphadānaṃ khipāpesi, rāja nabhasi paṇḍito;
Tāni laggāni lambiṃsu, rathīsāsu visuṃ visuṃ.
Ākāse lambamānāni, tāni disvā mahājano;
Kaṅkhaṃ paṭivinodesi, rājā theramabhāsitaṃ.
‘‘Katamo devaloko hi,
Rammo bhante’’ti so bruvi;
‘‘Tusinānaṃ puraṃ rāja,
Rammaṃ’’iti sataṃ mataṃ.
Buddhabhāvāya samayaṃ, olokento mahādayo;
Metteyyo bodhisatto hi, vasate tusite pure.
Therassa vacanaṃ sutvā, mahārājā mahāmatī;
Olokento mahāthūpaṃ, nipannova nimīlayi.
Cavitvā taṃkhaṇaṃyeva, tusitā ahaṭe rathe;
Nibbattitvā ṭhitoyeva, dibbadeho adissatha.
Katassa puññakammassa, phalaṃ dassetumattano;
Mahājanassa dassento, attānaṃ samalaṅkataṃ.
Rathaṭṭhoyeva tikkhattuṃ, mahāthūpaṃ padakkhiṇaṃ;
Katvāna thūpaṃ saṅghañca, vanditvā tusitaṃ agā.
Nāṭakiyo idhāgantvā, makuṭaṃ yattha mocayuṃ;
‘‘Makuṭamuttasālā’’ti, ettha sālā katā ahu.
Citake ṭhapite raññe, sarīramhi mahājano;
Yatthāravi ‘‘rāvavaṭṭi-sālā’’nāma tahiṃ ahu.
Rañño sarīraṃ jhāpesuṃ, yasmiṃ nissīmamāḷake;
So eva māḷako ettha, vuccate ‘‘rāja māḷako’’.
Duṭṭhagāmaṇirājā so, rājā nāmāraho mahā;
Metteyyassa bhagavato, hessati aggasāvako.
Rañño pitā pitā tassa,
Mātā mātā bhavissati;
Saddhātisso kaniṭṭho tu,
Dutiyo hessati sāvako.
Sālirājakumāro yo,
Tassa rañño suto tuso;
Metteyyassa bhagavato,
Puttoyeva bhavissati.
Evaṃ yo kusalaparo karoti puññaṃ,
Chādento aniyatapāpakaṃ bahumpi;
So saggaṃ sakale rami vo payāti tasmā,
Sappañño sa tatarato bhaveyya puññeti.
Sujanappasādasaṃvegatthāya kate mahāvaṃse
Tusitapuragamanaṃ nāma
Dvattiṃsatimo paricchedo
Powered by web.py, Jinja2, AngularJS,